Udvalg af den norröne Literatur for Latin- og Realgymnasier : Med oplysende Anmærkninger og Glossar af M. Nygaard
Marius Nygaard
Bok · Flerspråklig · 1875
| Omfang | 409 s.
|
|---|---|
| Passer for | |
| Opplysninger | Marius Nygaard (1838-1912) var ein norsk skulemann og språkforskar. Han var den første etter Ivar Aasen som skreiv ei framstilling av grammatikken i landsmålet. Boka kom i 1867 og var den første læreboka i nynorsk grammatikk. Bakgrunn Marius Nygaard var fødd i Bergen i Hordaland (no Vestland) og døydde i Kristiania. Han vart cand.philol. ved universitetet i Kristiania i 1861, var timelærar ved katedralskulen i Bergen i 1862–1863, deretter adjunkt og overlærar ved katedralskulen i Kristiansand i 1864–1876. I 1877–1894 var han rektor ved gymnaset i Fredrikshald (no Halden) og i 1894–1910 rektor ved Drammens latin- og realskole. Språkarbeid I ungdomen var Nygaard med i den krinsen av målmenn i Bergen som seinare skipa Vestmannalaget i 1868. I 1867 gav han ut Kortfattet Fremstilling af det norske Landsmaals Grammatik, den første læreboka i normalisert nynorsk. Han hadde brevkontakt med Ivar Aasen, og Aasen gav òg råd i samband med arbeidet. Som forskar arbeidde Nygaard særleg med syntaksen i norrønt, og gav mellom anna ut Eddasprogets Syntax (2 bind 1865 og 1867) og Norrøn syntax (1905). Saman med to andre rektorar, Jan Johanssen og Emil Schreiner, gav han i 1887 ut Latinsk Ordbog, som fekk tilnamnet «rektorordboka». Fleire av bøkene har kome i nye opplag eller utgåver, og er i bruk den dag i dag. Nygaard skreiv òg lærebøker i gamalnorsk. Ei av bøkene, Udvalg af den norrøne Literatur for Latin- og Realgymnasier (1875), kom i 18 utgåver og var i bruk i skulen med revidert innhald og tittel så seint som i 1970-åra. Nygaard var medlem av Undervisningsrådet frå 1898 (formann i 1904–1908) og gjekk inn for at landsmålet skulle ha større plass i litteraturlesinga i skulen. Saman med Jonatan Aars utarbeidde han det endelege forslaget til 1907-rettskrivinga for riksmål. SNL xxx Ikke i kortkatalogen xxx Håndskrift: E. Jørgensen; Thor Dahle
|
| Emner |